Normal nörolojik gelişim

• Gelişim anne karnında başlar, olgunluğa kadar devamlıdır.
• Basamakları tüm çocuklarda aynıdır.
• Sadece hızı bir çocuktan diğerine değişir.
• Değişik alanlardaki gelişimler arasında paralellik vardır.

Çocuğun gelişim alanları

• Kaba motor (oturma yürüme ve atlama)
• İnce Motor (nesneleri görme elleriyle tutma ve çizim)
• Kişisel/sosyal (başkalarıyla geçinebilme ve kendine bakabilme)
• Dil (işitme söylenenleri anlayıp yapma ve konuşma)

Çocuğun başlıca gelişim basamakları

1. ay

• Omuzlarından tutulduğunda başını kaldırabilir.
• 15 saniye başını dik tutabilir.
• Sese yanıt verir.
• Göze parlak ışık gelince gözünü kırpıştırır. Yani gözde ışık hissi vardır.
• Kısa süreli olarak karşısındaki kişiye bakar.
• Yatay ve dikey olarak oyuncağı izler.
• Yüzükoyun yatırılınca başını yana çevirip yanağını yatağa dayayabilir.
• Yüksek ve ani seslerde irkilirler, kollarını ve bacaklarını yana doğru açabilirler.
• Yanağına dokunduğunuzda başını o tarafa çevirir.
• Avucunun içine parmağınızı koyarsanız onu yakalar.

2. ay

• Dirsekler bükülü, eller yumruk şeklindedir.
• Baş kontrolü başlar. Yüzükoyun yatırılınca başını kaldırabilir.
• Hafif asimetrik duruş olabilir.
• Günde yaklaşık 15 saat uyur.
• Gülerek konuşulduğu zaman güler.
• Annesini tanır sese başını çevirir.
• Bakışlarını bir nesneye odaklayabilirler ancak ara ara gözlerinde kayma olabilir.
• Sırt üstü yatarken renkli bir cisim salladığınızda onu takip edebilir.
• Elini ağzına götürmeye başlayabiliyor.

3. ay

• Baş kontrolü tam gelişir.
• Duruş simetriktir.
• Destekli oturabilir.
• Oyuncağı ağzına götürür.
• Anne-Baba gibi yakın kişilerin sesini ayırt edebilir.
• Huzursuzlandığında onunla konuşursanız bir süre susup sizi dinleyebilir.
• Agu benzeri sesleri çıkarabilir.
• Dikey pozisyonda gezdirilmekten çok hoşlanır.

4. ay

• Yüzükoyun yatırılınca başını kaldırıp etrafa bakabilir.
• Renkleri ve uzağı görebilir.
• Nesnelere uzanmaya başlar.
• Ayaklarını bastırmaya çalıştığınızda ayaklarını karnına doğru çeker.

5. ay

• Yüzükoyun yatırılınca başını kaldırıp tutabilir.
• Dönmeye başlar.
• Bir elinde tuttuğunu diğer eline geçirebilir.
• Gelişme yukarıdan aşağı doğrudur, önce baş, boyun, gövde sonra kollar, bacaklar.
• Sırt üstü yatırıldığında ayaklarını yakalayıp ağzına götürebilir.

6. ay

• Önce yüz üstünden -sırtüstüne, sonra sırtüstünden yüzüstüne dönmeye başlar.
• Desteksiz oturma başlar.
• Otururken yakınındaki nesnelere ulaşır.
• Kısa süre ağırlığını taşıyabilir.
• Günde yaklaşık 14 saat uyur.
• Kitaptaki resimlere bakar. Kitabın sayfalarını çevirir.

7. ay

• Önüne konan yada uzatılan oyuncaklara uzanıp kendisi alabilir.
• Yüzüne kapatılan bir mendili çekip açabilir.
• Yüzükoyun yatırıldığında ters dönebilir.
• Görüş alanından çıkan nesneleri dönüp kaybolduğu yerde aramaya başlar.
• Elindeki nesneleri vurarak ses çıkartmaya çalışır; sesin kaynağını arar.

8. ay

• Artık ismini bilir.
• Uzaktaki oyuncakları uzanarak almaya çalışır.
• Hece benzeri sesler çıkartıyor. “ba” “da”
• Tutunarak ayakta durabilir.
• Baş parmak işlev görmeye başlar. Elin %40 fonksiyonunu başparmak görür.

9. ay

• Artık heceleri birleştirir.
• Bastırdığınızda bacaklarına ağırlık verir.
• Parmağınızla gösterdiğiniz yere bakabilir.

10. ay

• El çırpma, bay bay yapma gibi oyunlar oynar.
• Bazı kelimelerin anlamlarını anlayabilir. “hayır,yapma,cıs”
• Yabancılardan korkup anne,babasına yapışabilir.
• Eşyaya tutunarak ya da kendi başına ayakta durabilir.
• Emekler, sıralayabilir ve yürüyebilir ( emeklemeden diğerleirne geçebilir )
• Ağzı, burnu sorulduğunda gösterebilir.
• Yatay durumdan oturur duruma geçebilir.

11. ay

• İşaret parmağıyla gösterebilir.
• Topu karşılıklı olarak yuvarlayarak oynayabilir.
• Neden-sonuç ilişkisi kurmanın başladığı dönemdir.
• Cisimleri bilerek yere atar almanızı bekler.
• Ses çıkartan şeyleri alıp kırmayı çok severler.

12. ay

• Bilinçli olarak kelime kullanabilir.
• Yürüyebilir, ayakta durabilir.
• Tutunarak ayağa kalkabilir.
• Bir yaşında en az bir kelime kullanıyor olmalıdır.
• Sağ ve sol elini eşit derecede kullanır. Yani bir el tercihi henüz yoktur.

13 -15. ay

• Bağımsız yürüme başlar.
• Karın önde, bel oyukluğu artmış olarak yürür.
• Baş ve işaret parmağı ile yakalama başlar.
• Çocuk oyuncakları önce tutmayı, sonra istemli olarak bırakmayı öğrenir.

15. ay -2 yaş

• Yürüme ve denge ilerlemiştir.
• Tutunarak çömelme ve kalkmayı yapar.
• İki ayağı üstünde zıplar.
• Yardım ile merdiven çıkar ve iner. (16 ay)
• Yardımsız merdiven çıkar ve iner. (22 aydan itibaren)
• Günde yaklaşık 13 saat uyur.
• Giyecekleri doğru olarak gösterir.
• Resimleri, renkleri eşleştirir.

2 -3 yaş

• Koşma başlar.
• Çizgi üstünde öne ve arkaya yürüyebilir.
• Merdiven çıkmayı bağımsız ve ayakları değiştirerek başarır.
• Kalemi ucundan tutar.
• Nesnelerin boyutlarını karşılaştırır.
• 4 rengi söyler.
• Cinsiyeti ayırabilir.

3 -4 yaş

• Tek ayak üzerinde 3 sn durabilir.
• Koşarken durabilir.
• Küçük bir engelin üstünden atlayabilir.
• Hareketleri taklit eder.
• Küpler ile köprü yapar.
• Kareyi kopyalar.

4 -5 yaş

• Tek ayak üzerinde 5 sn durabilir.
• Yardımsız banyo yapabilir, yemek yiyebilir, giyinebilir, tuvalete gidebilir.
• Kurallara daha iyi uyar.
• Grup oyunlarına katılır.
• Aktif oyunları sever, tehlikeli şeyleri tam anlayamaz.

6 -7 yaş

• Büyük kaslarının koordinasyonu küçüklerden daha iyidir.
• Bisiklete biner.
• Yarışmalı ve dramatik oyunları sever.
• El-göz koordinasyonu daha iyidir.
• Hayat, ölüm, insan vücudu hakkında sorular sorar.
• Kız ve erkek çocuklar ile beraber oynar. Genellikle en iyi arkadaşı aynı cinstendir.