Nöromotor Gelişim

Normal nörolojik gelişim
  • Gelişim anne karnında başlar, olgunluğa kadar devamlıdır.
  • Basamakları tüm çocuklarda aynıdır.
  • Sadece hızı bir çocuktan diğerine değişir.
  • Değişik alanlardaki gelişimler arasında paralellik vardır.

Çocuğun gelişim alanları
  • Kaba motor (oturma yürüme ve atlama)
  • İnce Motor (nesneleri görme elleriyle tutma ve çizim)
  • Kişisel/sosyal (başkalarıyla geçinebilme ve kendine bakabilme)
  • Dil (işitme söylenenleri anlayıp yapma ve konuşma)

Çocuğun başlıca gelişim basamakları


1. ay
  • Omuzlarından tutulduğunda başını kaldırabilir.
  • 15 saniye başını dik tutabilir.
  • Sese yanıt verir.
  • Göze parlak ışık gelince gözünü kırpıştırır. Yani gözde ışık hissi vardır.
  • Kısa süreli olarak karşısındaki kişiye bakar.
  • Yatay ve dikey olarak oyuncağı izler.
  • Yüzükoyun yatırılınca başını yana çevirip yanağını yatağa dayayabilir.
  • Yüksek ve ani seslerde irkilirler, kollarını ve bacaklarını yana doğru açabilirler.
  • Yanağına dokunduğunuzda başını o tarafa çevirir.
  • Avucunun içine parmağınızı koyarsanız onu yakalar.

2. ay
  • Dirsekler bükülü, eller yumruk şeklindedir.
  • Baş kontrolü başlar. Yüzükoyun yatırılınca başını kaldırabilir.
  • Hafif asimetrik duruş olabilir.
  • Günde yaklaşık 15 saat uyur.
  • Gülerek konuşulduğu zaman güler.
  • Annesini tanır sese başını çevirir.
  • Bakışlarını bir nesneye odaklayabilirler ancak ara ara gözlerinde kayma olabilir.
  • Sırt üstü yatarken renkli bir cisim salladığınızda onu takip edebilir.
  • Elini ağzına götürmeye başlayabiliyor.

3. ay
  • Baş kontrolü tam gelişir.
  • Duruş simetriktir.
  • Destekli oturabilir.
  • Oyuncağı ağzına götürür.
  • Anne-Baba gibi yakın kişilerin sesini ayırt edebilir.
  • Huzursuzlandığında onunla konuşursanız bir süre susup sizi dinleyebilir.
  • Agu benzeri sesleri çıkarabilir.
  • Dikey pozisyonda gezdirilmekten çok hoşlanır.

4. ay
  • Yüzükoyun yatırılınca başını kaldırıp etrafa bakabilir.
  • Renkleri ve uzağı görebilir.
  • Nesnelere uzanmaya başlar.
  • Ayaklarını bastırmaya çalıştığınızda ayaklarını karnına doğru çeker.

5. ay
  • Yüzükoyun yatırılınca başını kaldırıp tutabilir.
  • Dönmeye başlar.
  • Bir elinde tuttuğunu diğer eline geçirebilir.
  • Gelişme yukarıdan aşağı doğrudur, önce baş, boyun, gövde sonra kollar, bacaklar.
  • Sırt üstü yatırıldığında ayaklarını yakalayıp ağzına götürebilir.

6. ay
  • Önce yüz üstünden -sırtüstüne, sonra sırtüstünden yüzüstüne dönmeye başlar.
  • Desteksiz oturma başlar.
  • Otururken yakınındaki nesnelere ulaşır.
  • Kısa süre ağırlığını taşıyabilir.
  • Günde yaklaşık 14 saat uyur.
  • Kitaptaki resimlere bakar. Kitabın sayfalarını çevirir.

7. ay
  • Önüne konan yada uzatılan oyuncaklara uzanıp kendisi alabilir.
  • Yüzüne kapatılan bir mendili çekip açabilir.
  • Yüzükoyun yatırıldığında ters dönebilir.
  • Görüş alanından çıkan nesneleri dönüp kaybolduğu yerde aramaya başlar.
  • Elindeki nesneleri vurarak ses çıkartmaya çalışır; sesin kaynağını arar.

8. ay
  • Artık ismini bilir.
  • Uzaktaki oyuncakları uzanarak almaya çalışır.
  • Hece benzeri sesler çıkartıyor. “ba” “da”
  • Tutunarak ayakta durabilir.
  • Baş parmak işlev görmeye başlar. Elin %40 fonksiyonunu başparmak görür.

9. ay
  • Artık heceleri birleştirir.
  • Bastırdığınızda bacaklarına ağırlık verir.
  • Parmağınızla gösterdiğiniz yere bakabilir.

10. ay
  • El çırpma, bay bay yapma gibi oyunlar oynar.
  • Bazı kelimelerin anlamlarını anlayabilir. “hayır,yapma,cıs”
  • Yabancılardan korkup anne,babasına yapışabilir.
  • Eşyaya tutunarak ya da kendi başına ayakta durabilir.
  • Emekler, sıralayabilir ve yürüyebilir ( emeklemeden diğerleirne geçebilir )
  • Ağzı, burnu sorulduğunda gösterebilir.
  • Yatay durumdan oturur duruma geçebilir.

11. ay
  • İşaret parmağıyla gösterebilir.
  • Topu karşılıklı olarak yuvarlayarak oynayabilir.
  • Neden-sonuç ilişkisi kurmanın başladığı dönemdir.
  • Cisimleri bilerek yere atar almanızı bekler.
  • Ses çıkartan şeyleri alıp kırmayı çok severler.

12. ay
  • Bilinçli olarak kelime kullanabilir.
  • Yürüyebilir, ayakta durabilir.
  • Tutunarak ayağa kalkabilir.
  • Bir yaşında en az bir kelime kullanıyor olmalıdır.
  • Sağ ve sol elini eşit derecede kullanır. Yani bir el tercihi henüz yoktur.

13 -15. ay
  • Bağımsız yürüme başlar.
  • Karın önde, bel oyukluğu artmış olarak yürür.
  • Baş ve işaret parmağı ile yakalama başlar.
  • Çocuk oyuncakları önce tutmayı, sonra istemli olarak bırakmayı öğrenir.

15. ay -2 yaş
  • Yürüme ve denge ilerlemiştir.
  • Tutunarak çömelme ve kalkmayı yapar.
  • İki ayağı üstünde zıplar.
  • Yardım ile merdiven çıkar ve iner. (16 ay)
  • Yardımsız merdiven çıkar ve iner. (22 aydan itibaren)
  • Günde yaklaşık 13 saat uyur.
  • Giyecekleri doğru olarak gösterir.
  • Resimleri, renkleri eşleştirir.

2 -3 yaş
  • Koşma başlar.
  • Çizgi üstünde öne ve arkaya yürüyebilir.
  • Merdiven çıkmayı bağımsız ve ayakları değiştirerek başarır.
  • Kalemi ucundan tutar.
  • Nesnelerin boyutlarını karşılaştırır.
  • 4 rengi söyler.
  • Cinsiyeti ayırabilir.

3 -4 yaş
  • Tek ayak üzerinde 3 sn durabilir.
  • Koşarken durabilir.
  • Küçük bir engelin üstünden atlayabilir.
  • Hareketleri taklit eder.
  • Küpler ile köprü yapar.
  • Kareyi kopyalar.

4 -5 yaş
  • Tek ayak üzerinde 5 sn durabilir.
  • Yardımsız banyo yapabilir, yemek yiyebilir, giyinebilir, tuvalete gidebilir.
  • Kurallara daha iyi uyar.
  • Grup oyunlarına katılır.
  • Aktif oyunları sever, tehlikeli şeyleri tam anlayamaz.

6 -7 yaş
  • Büyük kaslarının koordinasyonu küçüklerden daha iyidir.
  • Bisiklete biner.
  • Yarışmalı ve dramatik oyunları sever.
  • El-göz koordinasyonu daha iyidir.
  • Hayat, ölüm, insan vücudu hakkında sorular sorar.
  • Kız ve erkek çocuklar ile beraber oynar. Genellikle en iyi arkadaşı aynı cinstendir.